Βαλεριάνα
Βαλεριάνα
Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Valeriana officinalis (βαλεριάνα η φαρμακευτική) και ανήκει στην οικογένεια των Βαλεριανιδών. Στη χώρα μας την συναντούμε με διάφορες ονομασίες όπως νάρδος, αγριοζαμπούκος, αλεναία, ασπρόφυλλος.
Η βαλεριάνα είναι φυτό με ρίζωμα πολυετές που μένει ζωντανό όταν ξεραίνονται οι βλαστοί και τα φύλλα. Το ύψος της κυμαίνεται από 40 εκατοστά έως 2 μέτρα. Έχει φύλλα σύνθετα πτεροειδή και τα άνθη της είναι μικρά άσπρα ή ρόδινα που σχηματίζουν πυκνές ταξιανθίες. . Προτιμά τα υγρά και ψυχρά κλίματα και είναι αυτοφυές σε κάποιες περιοχές της Ελλάδος. Ανθίζει το καλοκαίρι μέχρι το φθινόπωρο.
Γνωστό βότανο από την αρχαιότητα. Την αναφέρουν ο Πλίνιος και ο Διοσκουρίδης. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι την χρησιμοποιούσαν ως παυσίπονο, διουρητικό, αντιβηχικό και κατά του άσθματος. Από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα χρησιμοποιείται ως ηρεμιστικό του νευρικού συστήματος.
Τα μέρη του φυτού που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς είναι κύρια η ρίζα και τα φύλλα.
Τα φύλλα χρησιμοποιούνται για αδυνάτισμα. Η κύρια όμως θεραπευτική δράση του φυτού βρίσκεται στην ρίζα.
Περιέχει αιθέριο έλαιο, ισοβαλεριανικό όξύ, αλκαλοειδή, εστέρες, άμυλο, σάκχαρα, ρητίνη κ.α.
Η κύρια δράση της ρίζας του φυτού είναι ηρεμιστική, υπνωτική, αντισπασμωδική, υποτασική.
Η ηρεμιστική δράση του φυτού αποδίδεται κυρίως στο βαλεριανικό οξύ το οποίο περιέχει.
Ενδείκνυται σε ασθένειες του νευρικού συστήματος, ως νευροτονωτικό και ηρεμιστικό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε σπασμούς και επιληψία για να μειώσει την ένταση και το άγχος, στην υστερία, στην αϋπνία και την υπερδιέγερση. Σαν μυοχαλαρωτικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απαλλαγή από τις κράμπες και τον εντερικό κολικό. Επίσης η βαλεριάνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γενικό παυσίπονο όταν ο πόνος συνδέεται με νευρική υπερένταση και την ημικρανία. Συνδυάζεται θαυμάσια με άλλα βότανα για πιο ενισχυμένα ή εξειδικευμένα αποτελέσματα, όπως σκουτελλάρια, πασσιφλόρα, λυκίσκο και χαμομήλι.
Η δοσολογία είναι 2 γραμμάρια ανά 1 φλιτζάνι νερό με ανώτατη ημερήσια δόση 6 γραμμάρια.
Χρόνος βρασμού είναι 15 λεπτά.