Δίανθος

Γλυκόριζα
Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Glycyrrhiza glabra (γλυκύρριζα η λεία) και την συναντούμε στη χώρα μας με τις ονομασίες γλυκόριζα, ρεγκολίτσα και αγλυκόριζα.
Είναι θάμνος ύψους 50-100 50 εκατοστών, με ρίζες που φτάνουν τα 1-2 μέτρα, κυλινδρικές, διακλαδισμένες και σαρκώδεις. Αυτές είναι που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς. Οι βλαστοί του φυτού είναι όρθιοι, ραβδωτοί, ισχυροί και χνουδωτοί. Τα φύλλα είναι πτεροειδή και αποτελούνται από 9-17 ζεύγη φυλλαρίων. Τα άνθη του φυτού έχουν συνήθως χρώμα κυανό και εμφανίζονται στις αρχές του καλοκαιριού. Τη γλυκόριζα την συναντούμε σε μεγάλες αποικίες σε χαμηλό υψόμετρο και σε εδάφη χέρσα και ακαλλιέργητα.
Βότανο γνωστό εδώ και χιλιάδες χρόνια. Στην κινέζικη ιατρική είναι ένα από τα πιο αρχαία φυτά. Την χρησιμοποιούν εδώ και 3000 χρόνια και σύμφωνα με την άποψή τους η γλυκόριζα ανανεώνει τον οργανισμό.
Σήμερα η γλυκόριζα συμμετέχει στην παραδοσιακή θεραπευτική του Θιβέτ στο 98% των σύνθετων σκευασμάτων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι Θιβετιανοί στην αξιολόγηση των βοτάνων που έχουν όσον αφορά την θεραπευτική τους αξία έχουν την γλυκόριζα στην πρώτη θέση, ενώ το γνωστό σε όλους μας Τζίνσενγκ βρίσκεται στην 15η θέση!
Ήταν βέβαια γνωστή και στους αρχαίους Έλληνες. Ο Θεόφραστος ο Λέσβιος (περίπου το 30 π.Χ) έγραφε για το βότανο αυτό ότι «..έχει την ιδιότητα να σβήνει τη δίψα, όταν την κρατά κανείς στο στόμα». Δεν είναι λοιπόν παράξενο ότι καλλιεργήθηκε παλιότερα για τις γλυκές ρίζες του που τις μασούσαν ως τσίχλα. Λέγεται μάλιστα ότι ο Ναπολέων κατανάλωνε μεγάλες ποσότητες με τον τρόπο αυτό. Η γλυκόριζα περιέχει γλυκοσίδια (γλυκυρριζίνη και γλυκυρριζινικό οξύ), σαπωνίνες, φλαβονοειδή, πικρό στοιχείο, πτητικό έλαιο, κουμαρίνες, ασπαριγίνη και οιστρογόνες ουσίες. Δρα ως αποχρεμπτικό, μαλακτικό, αντιφλεγμονώδες, επενεργεί στα επινεφρίδια, αντισπασμωδικό και ήπιο υπακτικό.
Το βότανο έχει αξιοσημείωτη δράση στο ενδοκρινικό σύστημα. Τα γλυκοσίδια που περιέχει έχουν παρόμοια δομή με τα φυσικά στεροειδή που υπάρχουν στον οργανισμό. Έτσι εξηγείται η ευεργετική δράση της γλυκόριζας σε προβλήματα των επινεφριδίων όπως η νόσος του Άντισσον. Επίσης τα γλυκοσίδια αυτά αναστέλλουν την παραγωγή κορτιζόλης στον οργανισμό, της ορμόνης που εκκρίνεται στο αίμα όταν αγχωνόμαστε. Με τον τρόπο αυτό το φυτό επενεργεί θετικά σε προβλήματα στρες. Παράλληλα, σύμφωνα με πρόσφατα επιστημονικά ευρήματα, η γλυκόριζα μιμείται τη δράση της κανέλας και βοηθάει στον έλεγχο της γλυκόζης του αίματος δραστηριοποιώντας την ινσουλίνη στο να μετατρέπει πιο γρήγορα τη γλυκόζη των τροφών σε ενέργεια.
Το βότανο είναι ωφέλιμο σε προβλήματα γαστρίτιδας και πεπτικού έλκους. Έχει θετική δράση σε καταρροή, βρογχίτιδα και βήχα. Σε προβλήματα αρθρίτιδας όπου λαμβάνονται κορτικοειδή σκευάσματα, βοηθά για την καλύτερη λειτουργία των επινεφριδίων.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι για την γλυκόριζα ισχύει ότι για όλα τα βότανα. Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την σωστή δοσολογία για να δράσει θετικά στον οργανισμό μας. Η γλυκόριζα δεν πρέπει να λαμβάνεται σε δόση μεγαλύτερη των 10 γραμμαρίων ημερησίως διότι μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών και αύξηση της πίεσης. Επίσης δεν πρέπει να την καταναλώνουν οι γυναίκες που εγκυμονούν. Τέλος δεν πρέπει να την καταναλώνουν άτομα που λαμβάνουν φάρμακα με βάση την διγοξίνη (digoxin).
Η γλυκόριζα για τις βρογχικές παθήσεις συνδυάζεται με το Βήχιο ή το Μαρούβιο. Για τα γαστρικά προβλήματα με Αλθέα, Σύμφυτο και Σπειραία.
Παρασκευάζεται ως αφέψημα. Ρίχνουμε μισό έως ένα κουταλάκι του τσαγιού από τη ρίζα σε ένα φλιτζάνι νερό και το σιγοβράζουμε για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές τη ημέρα.