Δίανθος

banner-new
18 Απριλίου, 2023 in Άρθρα

Ιπποφαές

Ιπποφαές

Βιότοπος – περιγραφή:
Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Hippophae rhamnoides (Ιπποφαές το ραμνοειδές) και ανήκει στην οικογένεια των Ελαιαγνιδών. Αυτή περιέχει 6 είδη και 12 ποικιλίες σε Ευρώπη και Ασία.
Βρίσκεται στις ακτές, ανάμεσα σε αμμόλοφους, τις ακρογιαλιές, τις άκρες των ρυακιών με άμμο ή χαλίκια και σχηματίζει συχνά μεγάλες τούφες.
Είναι αγκαθωτός φυλλοβόλος θάμνος που το ύψος του φτάνει συνήθως από 1 έως 3 μέτρα. Έχουν αναφερθεί όμως και περιοχές όπου το ύψος του μπορεί να φτάσει και τα 6 έως 10 μέτρα.
Τα κλαδιά είναι καστανού χρώματος, πυκνά, δύσκαμπτα και έχουν πολλά αιχμηρά αγκάθια, που τα πουλιά προσπαθούν να αποφύγουν όταν το επισκέπτονται για να δοκιμάσουν τους καρπούς του το φθινόπωρο.
Τα φύλλα είναι στενά (έως 7 χιλιοστά), λογχοειδή (μήκους 3 έως 8 εκατοστών), ασημόχρωμα από πάνω και καστανά από κάτω.
Τα άνθη είναι δίοικα (είτε αρσενικά είτε θηλυκά). Το αρσενικό φυτό παράγει καφέ – πράσινα άνθη, πολύ μικρά τα οποία περιέχουν τη γύρη που διασκορπίζεται με τον αέρα και επικονιάζει τα θηλυκά. Τα θηλυκά φυτά βγάζουν κίτρινους ή πορτοκαλί καρπούς (ράγες) που έχουν διάμετρο 6 έως 9 χιλιοστά.
Το Ιπποφαές έχει ένα εκτενές ριζικό σύστημα που απορροφά έντονα υγρασία. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιείται στην Κίνα (στην οποία υπολογίζεται ότι φύεται το 90% της παγκόσμιας παραγωγής) για τη συγκράτηση του εδάφους ειδικά σε αμμώδεις περιοχές. Το φυτό αυξάνεται γρήγορα και συγκρατεί το χώμα προσθέτοντας άζωτο στο έδαφος.

Ιστορικά στοιχεία:
Το Ιπποφαές ήταν γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Θεωρείται ως ένα από τα παλαιότερα φυτά του κόσμου. Σχετικά το αναφέρουν Θεόφραστος και Διοσκουρίδης σε κείμενά τους. Την εποχή της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου οι στρατιώτες παρατήρησαν ότι όταν τα άλογα έτρωγαν το συγκεκριμένο φυτό ανάρρωναν γρηγορότερα από τους τραυματισμούς ή τις αρρώστιες, αποκτούσαν περισσότερη δύναμη και το τρίχωμά τους γινόταν πιο λαμπερό. Αυτοί λοιπόν ονόμασαν το φυτό ιπποφαές, που στα νέα ελληνικά σημαίνει φωτεινό, λαμπερό άλογο (ίππος: άλογο, φάος: φως, λάμψη).
Διάφορα μέρη του φυτού έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση ασθενειών.
Εδώ και αιώνες έχει χρησιμοποιηθεί για ανακούφιση από βήχα, να βοηθήσει στην πέψη, να ενδυναμώσει την κυκλοφορία του αίματος, και να ανακουφίσει τον πόνο.
Στη Μογγολία ο θρύλος λέει ότι ο Τζένγκις Χαν και ο στρατός του έπιναν χυμό από ιπποφαές, προκειμένου να αυξήσουν την αντοχή και να επιταχύνουν τη θεραπεία των πληγών τους. Ακόμη και σήμερα στη Μογγολία χρησιμοποιούν το εκχύλισμα των φύλλων και των κλάδων για να θεραπεύσουν γαστρεντερικά προβλήματα σε ανθρώπους και ζώα.
Στη λαϊκή ιατρική σε διάφορες περιοχές του κόσμου, χρησιμοποιούσαν το φλοιό και φύλλα για τη θεραπεία της διάρροιας, σε γαστρεντερικές και δερματολογικές διαταραχές. Σε μορφή κομπρέσας το χρησιμοποιούσαν για ρευματοειδή αρθρίτιδα. Τα άνθη τα χρησιμοποιούσαν για την αποσκλήρυνση του δέρματος.
Τους καρπούς του φυτού τους χρησιμοποιούν σε φάρμακα για πνευμονικές, καρδιακές, γαστρεντερικές παθήσεις, κυκλοφοριακές και μεταβολικές διαταραχές σε ινδικά, κινέζικα και θιβετιανά φάρμακα.
Οι καρποί χρησιμοποιούνται και σήμερα για πίτες, μαρμελάδες, λοσιόν και ποτά.
Στη Φιλανδία τους χρησιμοποιούν ως θρεπτικό συστατικό σε παιδικές τροφές.
Οι χυμοί με βάση τους καρπούς του φυτού είναι δημοφιλείς σε Γερμανία και Σκανδιναβικές χώρες.
Στην Ινδία παράγουν από τους καρπούς του φυτού ένα βοτανικό ποτό πολυβιταμινών για να το διαθέτουν σε τμήματα στρατού που βρίσκονται σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες.

Συστατικά-χαρακτήρας:
Ο καρπός του φυτού περιέχει βιταμίνη C (βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου και την επούλωση των πληγών), βιταμίνη Ε (επιβραδύνει τη γήρανση των κυττάρων και προστατεύει από την αρτηριοσκλήρυνση), βιταμίνη Α (διατηρεί την υγεία των ματιών και του δέρματος), μεταλλικά στοιχεία (ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φωσφόρο, χαλκό, κάλιο, σελήνιο και ψευδάργυρο), καροτενοειδή (β- καροτένιο, λυκοπένιο, α-καροτίνη, ζεαξανθίνη, λουτείνη τα οποία αποτρέπουν σε μεγάλο βαθμό την οξείδωση των κυττάρων και την καταστροφή τους), πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ω-3 (λινολενικό οξύ), ω-6 (λινολαϊκό οξύ), ω-7 (παλμιτελαϊκό οξύ) και ω-9 (ελαϊκό οξύ).
Περιέχει ακόμη όλες τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β οι οποίες βοηθούν στην καλή λειτουργία του νευρικού και μυϊκού συστήματος, αλλά και της καρδιάς, συμμετέχουν στη σύνθεση των ενζύμων και στο μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων και βοηθούν την υγεία των μαλλιών, των νυχιών και του δέρματος. Περιέχει ακόμη βιταμίνη D (βοηθά στο μεταβολισμό του ασβεστίου, του φωσφόρου και του μαγνησίου στον οργανισμό και την ενσωμάτωσή τους στα οστά, συμβάλλοντας στην υγεία τους.), βιταμίνη Κ (παίζει καθοριστικό ρόλο στην πηκτικότητα του αίματος και βοηθά στο σχηματισμό των οστών και στην ανασύστασή τους.), β-σιτοστερόλη (μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλες φυτικές στερόλες μειώνει τα επίπεδα κακής χοληστερίνης στο αίμα, δρα προστατευτικά από την υπερπλασία του προστάτη, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι προστατεύει από τον καρκίνο) και φλαβονοειδή.

Άνθιση – συλλογή – χρησιμοποιούμενα μέρη:
Το φυτό ανθίζει Απρίλιο και Μάιο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται όλο το φυτό, αλλά κύρια οι ράγες που συλλέγονται Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, όταν ωριμάσουν.
Τα φρούτα είναι εδώδιμα. Ο καρπός ακατέργαστος είναι πολύ όξινος για τους περισσότερους ανθρώπους. Αν φαγωθούν παγωμένα η οξύτητα μετριάζεται . Σε χυμό περιέχει πολλές βιταμίνες και ενδιαφέρον άρωμα.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις:
Το 1929 έγινε η πρώτη βιοχημική ανάλυση των συστατικών του. Οι πρώτες κλινικές δοκιμές για τις θεραπευτικές χρήσεις του φυτού ξεκίνησαν στη Ρωσία τη δεκαετία του 1950. Τη δεκαετία του 1970 συμπεριλήφθηκε στον επίσημο κατάλογο των φαρμακευτικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στη Ρωσία και την Κίνα και τα επόμενα χρόνια συμπεριλήφθηκε στους επίσημους φαρμακευτικούς καταλόγους των χωρών όπου καλλιεργείται. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές μελέτες, κυρίως στη Ρωσία και την Ασία, που έχουν φέρει στο φως την πληθώρα των θρεπτικών συστατικών που περιέχει και την ευεργετική τους δράση στον ανθρώπινο οργανισμό
Σύμφωνα με ρώσους και κινέζους επιστήμονες, το ιπποφαές περιέχει 190 πολύτιμες ουσίες, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.
Οι περισσότερες και δραστικότερες (106) έχουν εντοπιστεί στο έλαιο που περιέχουν οι καρποί του. Σύμφωνα με τους μελετητές, το σημαντικότερο επιστημονικό εύρημα για το ιπποφαές δεν είναι μόνο ότι περιέχει πολύτιμες ουσίες για την υγεία του ανθρώπου, αλλά και το ότι τόσο οι συγκεντρώσεις τους όσο και ο συνδυασμός τους έχουν συνταιριαστεί από τη φύση με τέτοιον τρόπο, ώστε να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή κάλυψη στον ανθρώπινο οργανισμό.
Το βότανο δρα ως στυπτικό, τονωτικό, ανθελμινθικό, αντιοξειδωτικό και τονώνει το κυκλοφοριακό σύστημα.
Οι κλαδίσκοι και τα φύλλα περιέχουν 4-5% τανίνη. Είναι στυπτικοί και ανθελμινθικοί.
Περιέχουν βιοενεργείς ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ελαίου διαφορετικού από αυτό που παράγεται από τους καρπούς. Αποδίδουν ένα έλαιο σε ποσότητα 3% που χρησιμοποιείται για θεραπεία εγκαυμάτων.
Ένα έλαιο υψηλής ποιοτικής αξίας παράγεται από τους καρπούς του φυτού. Αυτό χρησιμοποιείται σε καρδιακές διαταραχές και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό όταν τοποθετείται στο δέρμα για θεραπεία εγκαυμάτων, έκζεμα και τραυματισμό από ακτινοβολία. Η εσωτερική λήψη του ελαίου βοηθά στη θεραπεία στομαχικών και εντερικών παθήσεων. Οι καρποί είναι στυπτικοί και τονωτικοί.
Ο φρέσκος χυμός των καρπών χρησιμοποιείται σε κρυολόγημα, πυρετό και εξάντληση.
Στην ομοιοπαθητική και τη σύγχρονη διαιτητική χρησιμοποιείται ένα συμπυκνωμένο υγρό εκχύλισμα του βοτάνου.
Σήμερα ερευνάται η δυνατότητα του βοτάνου να μειώσει τις επιπτώσεις του καρκίνου καθώς και η ικανότητα του να σταματά ή να μειώνει τα καρκινικά κύτταρα.
Ο χυμός του καρπού επίσης χρησιμοποιείται για την παρασκευή κρεμών προσώπου και οδοντόπαστας. Ένα διάλυμα που περιέχει χυμό των καρπών χρησιμοποιείται για πλύσεις σε ερεθισμό ή τραυματισμό δέρματος ή βλεννογόνων.

Παρασκευή και δοσολογία:
Οι καρποί παρασκευάζονται ως αφέψημα. Βράζουμε 4-5 καρπούς του βοτάνου για 5-10 λεπτά σουρώνουμε και πίνουμε έως τρεις φορές την ημέρα.
Τα φύλλα τα παρασκευάζουμε ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε ένα κουταλάκι του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο για 5 έως 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε έως τρεις φορές την ημέρα.

Προφυλάξεις:
Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες από τη χρήση του βοτάνου, κατά συνέπεια τηρούμε απλά την σωστή δοσολογία για την ασφαλή χρήση.

Με την περιήγηση σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε με την Πολιτική Απορρήτου μας.
Συμφωνώ