Περιγραφή

Τσουκνίδα
Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Urtica dioica (Κνιδή η δίοικος). Την συναντούμε με τις ονομασίες τσουκνίδα, αγκινίδα, ακαληφή, ούρτικη κ.α. Φύεται σε κατοικήσιμες περιοχές, σε ακαλλιέργητα εδάφη, σε φράκτες, σε κοπρισμένα εδάφη πλούσια σε άζωτο, κοντά σε ζώα. Είναι φυτό πολυετές που μπορεί να φτάσει τα 120 εκατοστά. Έχει ίσιο κορμό, φύλλα ωοειδή με πριονωτά χείλη που βγαίνουν αντίθετα το ένα από το άλλο. Τα φύλλα και ο κορμός του φυτού είναι σκεπασμένα με λεπτές τρίχες οι οποίες στη βάση τους έχουν μία μικρή κύστη γεμάτη με ερεθιστικό υγρό. Αν έρθει το δέρμα μας σε επαφή με τις τρίχες αυτές προκαλείται τσούξιμο, ερεθισμός και πρήξιμο. Άμεση ανακούφιση προκαλεί στο ερεθισμένο μέρος αν το τρίψουμε με φύλλα μολόχας που συνήθως φύεται δίπλα στην τσουκνίδα. Βλέπετε η Φύση προνοεί! Τα άνθη του φυτού είναι βρίσκονται στη μασχάλη των φύλλων και είναι αρσενικά και θηλυκά. Τα θηλυκά άνθη έχουν σχήμα σφαιριδίων.
Γνωστό βότανο από την αρχαιότητα. Ο Ιπποκράτης τοποθετεί την τσουκνίδα ανάμεσα στα φυτά πανάκεια, αυτά δηλαδή που κάνουν για όλες τις ασθένειες. Σήμερα, 2500 χιλιάδες χρόνια μετά, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την άποψη αυτή.
Τα αέρια μέρη του φυτού περιέχουν ισταμίνη, μυρμηκικό (φορμικό) οξύ, χλωροφύλλη, ακετυλχολίνη, σεροτονίνη, γλυκοκινόνες, πολλά μέταλλα, βιταμίνες Α,Β, C και ταννίνες.
Η τσουκνίδα συλλέγεται όταν είναι ανθισμένη και έχει ένα από τα ευρύτερα φάσματα εφαρμογής ανάμεσα στα βότανα. Ενισχύει και τονώνει όλο το σώμα.
Οι τσουκνίδες παίρνουν τα μέταλλα, συμπεριλαμβανομένου του σιδήρου από το χώμα και αποτελούν καλό τονωτικό για την αναιμία. Η περιεκτικότητα του φυτού σε βιταμίνη C εξασφαλίζει την απορρόφηση του σιδήρου από το σώμα.
Καθαρίζει το ουρικό οξύ από τον οργανισμό και έτσι ανακουφίζουν την ποδάγρα και την αρθρίτιδα, ενώ με τις στυπτικές ιδιότητες που έχει σταματά τη αιμορραγία.
Είναι ειδικό ίαμα για το παιδικό έκζεμα και ωφελεί σε όλες τις μορφές αυτής της πάθησης, ιδιαίτερα στο νευρικό έκζεμα. Για την θεραπεία του εκζέματος η τσουκνίδα συνδυάζεται πολύ καλά με τη σκροφουλάρια και το άρκτιο.
Το μίγμα γίνεται από ίσα μέρη βοτάνων και παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι νερό σε 1-3 κουταλάκια του τσαγιού ξηρό βότανο το σκεπάζουμε και το αφήνουμε 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές την ημέρα.
Το βότανο ως άριστο διουρητικό βοηθά σε προβλήματα υδρωπικίας και νεφρολιθίασης.
Σε κατάπλασμα η τσουκνίδα χρησιμοποιείται για τις αρθρίτιδες, τους πόνους των αρθρώσεων, την ποδάγρα, τις εξαρθρώσεις, τις νευραλγίες, τις τενοντίτιδες και την ισχιαλγία.
Οι πλύσεις των μαλλιών με λοσιόν που φτιάχνουμε από την ρίζα του φυτού σταματά την τριχόπτωση και την πιτυρίδα.
Βοηθά σε προβλήματα ήπατος, τη βρογχίτιδα και αυξάνει το γάλα στις γυναίκες που θηλάζουν.
Η τσουκνίδα συντελεί στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού και κατά συνέπεια στη διατήρηση του κανονικού βάρους. Τέλος δρα θετικά σε προβλήματα σεξουαλικής ανικανότητας σε άνδρες και γυναίκες και σε προβλήματα υπέρτασης.
Είναι άριστο αποτοξινωτικό, τονωτικό και θρεπτικό σαλατικό. Το έγχυμα του βοτάνου είναι εύγευστο και δροσιστικό.

Μηνακάκη Κωνσταντίνα Κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος, (Απόφοιτος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών)